Wereld Bloeddonordag 2023
De patiënt had bloedtype A+, en ze zou veel extra bloed nodig gaan hebben. Dat wisten vrijwillig anesthesioloog Dr. Brian Barki en zijn team zeker. Terwijl ze samenkwamen voor een ochtendoverleg aan boord van de Global Mercy in Dakar, Senegal, stelden ze een noodplan op. Het team bestond uit Dr. Barki, een andere anesthesioloog, drie verpleegkundigen en drie chirurgen, allemaal voor één complexe ingreep.
Ze wisten dat de vrouw bij het verwijderen van haar gezichtstumor een aanzienlijke hoeveelheid bloed zou kunnen verliezen. Daarom besloten ze twee eenheden bloed klaar te leggen die ze konden geven en daarna om meer bloed te vragen. Maar dat zouden ze niet uit een koeling halen. Vrienden, collega’s en onbekenden zouden ter plekke bloed doneren om het leven van deze vrouw te redden.
Een drijvende bloedbank
In een ‘gewone’ medische omgeving kunnen donoren bloed afgeven bij bloedbanken en worden hun levensreddende giften in zakken verpakt en bewaard voor later gebruik. Een Mercy Ships ziekenhuis, zonder middelen zoals thuis en met minder opslagruimte, is anders. Het is afhankelijk van de mensen die er werken.
Vrijwillige bemanningsleden melden zich aan als donor en laten hun bloed testen. Daarna kunnen ze dag en nacht worden opgeroepen om bloed te geven aan patiënten die dat nodig hebben. ‘Het is heel apart om de ene dag bloed te geven en de volgende dag te zorgen voor de patiënt die het bloed heeft gekregen’, vertelt Danita Gilbert, een vrijwillig verpleegkundige uit Peterborough, Ontario. ‘De patiënt wist er niets van. Ik wist echter dat ik niet alleen maar voor deze persoon zorgde, maar dat ik een veel directere invloed had gehad op het resultaat.’
Niet alleen het medisch personeel heeft die directe invloed. Elke vrijwilliger aan boord heeft de mogelijkheid om te doneren. ‘Iedereen draagt bij aan het moment waarop een patiënt zichzelf weer kan zien zodra het verband is verwijderd,’ zegt Danita.
Levensreddende giften
Het was Dr. Joe Parks eerste week op de Africa Mercy. Als anesthesioloog uit New York City bevond hij zich in een nieuwe omgeving met nieuwe collega’s – en had hij een patiënt die een liter bloed nodig had. ‘We brachten de bloedbank op de hoogte en zij zeiden: ‘Natuurlijk, geen probleem’,’ herinnert Dr. Park zich. Niet lang daarna werd er op de deur geklopt. De manager van het lab kwam een zak bloed brengen. ‘Ik hield het vast en het was nog warm,’ vertelt Dr. Park. ‘Ik zei tegen haar: ‘Heel erg bedankt, waar heb je dit vandaan?’ En ze zei: ‘Het is van mij.’’ Dr. Park dacht dat ze een grapje maakte.
‘Toen keek ik naar haar arm en zag dat ze nog steeds het verband van de donatie droeg. Het was ongelooflijk.’ Voor Dr. Park was dit een van de momenten waarop hij zich realiseerde dat elke persoon aan boord een impact heeft die ‘direct voelbaar is’. ‘Iedereen werkt op een prachtige manier samen,’ zegt hij.
‘Vrijgevigheid hield deze vrouw in leven’
Als Dr. Brian Barki terugdenkt aan de verwijdering van die gezichtstumor op de Global Mercy, herinnert hij zich datzelfde teamwork. ‘Vanaf de eerste incisie begon de vrouw aanzienlijk te bloeden,’ vertelt hij.
Al snel gebruikten ze één eenheid A+ bloed die ze hadden klaargelegd. Kort daarna gebruikten ze de tweede. ‘Op dat moment was onze laborant al begonnen met het oproepen van andere mensen om te doneren,’ zegt Dr. Barki. ‘Daarna werd alles een soort waas. Ze verloor steeds meer bloed tijdens de operatie.’
Het lab was onderbemand, dus begon Dr. Barki te helpen met het afnemen van bloed. De volgende donor kwam opgewekt langs nadat hij een week lang nachtdiensten had gedraaid. Maar ze hadden nog steeds meer nodig. Dr. Barki ging naar een andere OK om te praten met een coassistent anesthesiologie.
‘Ik praatte hem bij over onze situatie en hij zei: ‘Hé, mijn bloedgroep is A+’. Ik vertelde hem dat we zijn bloed goed konden gebruiken en dat hij moest gaan doneren. En hij ging op weg.’ De chirurg in die OK hielp ook mee. Hij was ook A+. Dr. Barki vroeg hem naar het lab te gaan zodra hij klaar was met zijn operatie.
‘Aan het einde van de dag hadden we ongeveer 5,5 liter bloed verloren’, vertelt Dr. Barki. ‘Dat is meer dan al het bloed in het lichaam van deze vrouw.’ Om het aan te vullen kreeg ze donaties van zeven verschillende bemanningsleden. Dr. Barki: ‘hun vrijgevigheid hield deze vrouw in leven.’ Tegen 20:30 uur lag de patiënt op de IC, haar tumor was weg en de beademingsbuis was verwijderd. ‘Als je weet dat al deze mensen samen zijn gekomen voor deze ene missie, tijd doorbrengen met patiënten en tijd doorbrengen met hun families, realiseer je je dat we allemaal hetzelfde zijn,’ aldus Dr. Park.