Mercy Ships-vrijwilliger Marga de With eindigt in Top 10 bij verkiezing Zorgmedewerker van het jaar
Bekijk alle berichtenAl 18 keer zette verpleegkundige Marga de With zich in als vrijwilliger op de schepen van Mercy Ships. Haar eerste keer was in 2002 op de Anastasis in Sierra Leone, haar meest recente inzet in 2022 op de Africa Mercy in Senegal. De betrokkenheid op haar naaste in nood is niet onopgemerkt gebleven: Marga belandde in de Top 10 bij de Verkiezing van Zorgmedewerker van het jaar 2022, georganiseerd door Eva en het Leger des Heils. Tijd om Marga eens in de spotlight te zetten!
Marga is 55 jaar oud, en werkt momenteel zowel op de Intensive Care (IC) als op de Spoedeisende Hulp (SEH) in het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem. Sinds 2002 bezocht ze met Mercy Ships de landen Sierra Leone, Togo, Benin, Liberia, Guinee, Congo, Madagaskar, Kameroen en Senegal.
Marga, je bent al meer dan 20 jaar betrokken bij Mercy Ships. Wat maakt dat je steeds terug blijft komen?
‘Het raakt mij vooral dat ik een klein schakeltje mag zijn in het veranderen van levens van mensen die niet of nauwelijks toegang hebben tot gezondheidszorg. Soms is dat een geldkwestie, maar vaak is medische zorg ook nauwelijks beschikbaar voor mensen in Afrika.’
‘Ik ervaar het als een grote genade dat God mij in een land heeft geplaatst waar goed onderwijs en gezondheidszorg beschikbaar is en ik in een warm positief christelijk gezin ben opgegroeid. Het is zo mooi om dit uit te delen aan mensen die dit niet hebben.’
Hoe ben je ooit betrokken geraakt bij Mercy Ships?
‘Eind jaren 90 werkte een vriend van mij als machinist aan boord van de Anastasis. Hij vertelde enthousiaste verhalen en vond het ook echt iets voor mij. Na het afronden van mijn HBO-V had ik zin in een nieuwe uitdaging en zo kwam het dat ik in 2002 aan boord van de Anastasis in Sierre Leone stapte.’
Marga kan het zich nog goed herinneren, haar eerste periode aan boord. ‘Het schip lag in de haven van Freetown in Sierra Leone. De burgeroorlog was net achter de rug. Aan boord behandelen we normaal gesproken aandoeningen als tumoren, schisis en krom gegroeide benen. Maar nu kwamen er ook patiënten binnen met oorlogswonden, zoals bijvoorbeeld afgehakte ledematen. Dat was erg heftig om te zien. Maar het chirurgisch team is altijd vastbesloten om er het beste van te maken en iedere patiënt weer nieuwe hoop en een nieuwe toekomst te geven. Dat is ook één van de redenen waarom ik telkens terugkeer naar het schip. Ik word telkens geraakt door het verhaal achter de mens. Sommige mensen worden namelijk vervloekt of verstoten in hun eigen dorp of gemeenschap, alleen omdat ze een fistel of tumor hebben. Kinderen worden te vondeling gelegd, omdat ouders denken dat hun kind met een open gehemelte een boze geest heeft. Als je ze dan een nieuwe kans kan geven, geef je ze ook meteen uitzicht op een nieuw leven. Dat is zo ontzettend mooi!’
Aan boord zet je je in op de uitslaapkamer. Kun je iets vertellen wat het werk daar precies inhoudt? Welk stukje van de reis van een patiënt verzorg jij?
‘Elk jaar mag ik een paar weken op de PACU (de Post Anesthesia Care Unit, of uitslaapkamer, red.) werken. Hier bewaak ik de vitale functies (hartslag, bloeddruk en ademhaling) van de patiënten die net een operatie hebben gehad en langzaam weer wakker worden. Als het nodig is geven wij deze patiënten ook pijnstilling. Als ze goed wakker zijn en de controles goed zijn en blijven mogen de patiënten naar de afdeling.’
‘Naast het geven van patiëntzorg begeleid ik soms ook lokale verpleegkundigen die op de PACU getraind worden. Hiervoor maak ik eerst een inschatting van de kennis die ze al in huis hebben. Daarna neem ik ze mee in de specifieke werkzaamheden op de uitslaapkamer: waar moeten ze specifiek op letten als patiënten uit narcose komen? Op het schip bewaken wij de vitale functies van patiënten met apparatuur. Maar lokale klinieken in Afrika hebben die apparatuur niet altijd voor handen, dus leer ik ze ook om gewoon de pols te voelen om de hartslag vast te stellen, bloeddruk met de hand te meten en te kijken naar de kwaliteit van de ademhaling. De meeste verpleegkundigen zijn erg leergierig, ik hoop altijd dat ze de opgedane kennis na de training meteen kunnen toepassen in hun eigen ziekenhuis.’
Waarin is werken op de schepen van Mercy Ships anders dan werken in Nederland?
‘De motivatie waarmee mensen werken op de schepen van Mercy Ships is anders. Sommigen worden gedreven vanuit christelijke naastenliefde, en zijn gericht op elkaar dienen en lief te hebben. Anderen spreekt het avontuurlijke aspect van het werk meer aan, het leven en werken in een internationale omgeving in een Afrikaans land.’
‘Ook de houding richting patiënten is anders: in onze ziekenhuizen draait het meer om productie, terwijl aan boord de patiënt centraal staat. Als iemand op de uitslaapkamer wakker wordt, dan vertel je uitgebreid wat er is gebeurd en hoe het verder gaat. Daar is altijd een tolk bij aanwezig, wat maakt dat je er nog meer tijd voor moet uittrekken. Bovendien heb je in veel landen ook nog eens te maken met ongeletterde mensen, dus je uitleg moet heel eenvoudig zijn. Ik vind het dan erg waardevol dat ik hen, samen met een tolk, kan geruststellen over alles wat er is gebeurd en dat we samen blij kunnen zijn met het positieve resultaat van een operatie.’
Hoe is voor jou het werken in een internationale omgeving?
‘Het is erg boeiend maar vooral ook leerzaam. Je werkt aan boord in een multiculturele samenleving waarin iedereen zijn of haar eigen normen en waarden heeft. Je komt jezelf tegen omdat je uit je eigen vertrouwde Nederlandse omgeving bent en ontdekt dan dat jouw manier niet per se dé manier is: je kunt veel van elkaar leren. Het verruimde mijn blik op de wereld: ik ontdekte dat God zoveel groter is en op verschillende manieren gediend kan worden. Dat maakt mij nederig.’
Wat was jouw mooiste moment van de laatste keer dat je aan boord was?
‘Ik ben in september 2022 voor het laatst aan boord van de Africa Mercy geweest. Wat ik mij kan herinneren was een jonge jongen met een enorme kaaktumor bij in zijn mond, die behoorlijk uitpuilde. Ik zag zijn foto van voor de operatie. Daarop had hij ogen waarin eigenlijk geen leven zat, met een hele doffe uitstraling. Maar toen hij wakker werd op de PACU, vertelde ik via de vertaler tegen hem dat de operatie klaar was en alles goed was gegaan. Ik vroeg hem of hij in de spiegel wilde kijken. En toen hij dat deed begonnen zijn ogen te stralen! Het verschil met de foto van voor de operatie was enorm. Ogen zijn de spiegel van de ziel, dat bleek heel erg uit dit moment. Dit heeft mij zo geraakt! Ik ben zo dankbaar dat ik dit mee mocht maken en een klein schakeltje mocht zijn in zijn weg naar een nieuwe toekomst.’
Zien we jou in 2023 aan het werk op het nieuwe schip van Mercy Ships, de Global Mercy?
‘Dat hoop ik zeker! Als ik mag gaan, zal dat in de tweede helft van het jaar zijn, als de Global Mercy naar Sierre Leone gaat. Dat was ook het eerste land dat ik met Mercy Ships bezocht, dus ik kijk daar heel erg naar uit! Ik vind het ook wel een beetje spannend hoe het zal zijn om op zo’n luxe schip als de Global Mercy te leven en te werken. Als ik het vergelijk met mijn tijd op de Anastasis in Sierra Leone in 2002, en ook met de wereld buiten het schip, is het contrast groot. Het werk zal inhoudelijk hetzelfde zijn, het leven aan boord misschien wel wat individualistischer met de een- en tweepersoonshutten? Maar God blijft dezelfde, wat is het mooi om straks in Sierra Leone weer iets van Zijn genade te kunnen laten zien!’
