Ieder jaar ligt de Africa Mercy tien maanden in een haven in Afrika. Voor de overige twee maanden vaart het schip naar de Canarische Eilanden voor onderhoud. Peter Jan Moerman, in het dagelijks leven werkzaam bij IHC, hielp al drie keer mee tijdens deze zogeheten Shipyard-periode. We vroegen hem naar zijn ervaringen.
Wie is Peter Jan Moerman?
‘Ik ben 28 jaar en woon in Ouderkerk aan den IJssel, waar ik ook ben opgegroeid. Ik ben werkzaam als mechanical engineer bij IHC IQIP. Ik houd mij bezig met het teken- en rekenwerk van equipment, gerelateerd aan hydraulische hamers. Deze worden gebruikt bij het plaatsen van palen voor bijvoorbeeld windmolens, bruggen en kades. Verder houd ik van muziek luisteren, lezen, drummen en reizen met mijn vriendin.’
Hoe en sinds wanneer ken je Mercy Ships?
‘Mercy Ships is al lange tijd een bekende naam voor mij. Ruim tien jaar geleden was ik lid van de hervormde kerk in Krimpen aan den IJssel. Deze gemeente was op een bepaalde manier verbonden met Mercy Ships (via de familie Tuinier) en hield ons op de hoogte van de werkzaamheden daar. De missie van Mercy Ships vond en vind ik nog steeds erg bijzonder en ambitieus. Mercy Ships geeft ook aan dat ze in alles Jezus willen navolgen en dat hieruit hun visie van hoop en genezing brengen gevormd wordt. Als christen sluit ik mij hier graag bij aan.’
Je hebt drie keer op de Africa Mercy gewerkt. Vertel!
‘De eerste keer was in 2015, in Durban (omdat het schip toen net in Madagaskar had gelegen, werd in dat geval Durban gekozen voor Shipyard, red.). Daarna ben ik in 2017 en 2018 aan boord geweest toen het schip in Las Palmas, Gran Canaria lag. Dit gebeurde via mijn werk. IHC heeft een unit genaamd IHC Foundation, die door IHC-werknemers in hun vrije uren in stand wordt gehouden. Deze Foundation krijgt een budget om zo elk jaar goede doelen te steunen. Vanaf 2015 is Mercy Ships als goed doel hieraan toegevoegd. IHC-werknemers kunnen zich aanmelden voor een werkvakantie voor een aantal weken aan boord van de Africa Mercy als deze weer voor onderhoud in dok ligt. Toen ik hier een flyer van zag, hoefde ik geen twee keer na te denken en schreef mij in.’
Kun je je de eerste keer aan boord nog herinneren?
‘Ja, dat was in 2015. Het was al een flinke reis om daar te komen, aangezien het schip in Durban, Zuid-Afrika lag. Maar eenmaal aan boord merkte we al snel (ik was met twee andere IHC-collega’s) dat dit een bijzonder schip was en we voelden ons direct op ons gemak. Iedereen aan boord was erg gemotiveerd en de sfeer was top! Soms kon het werk echt zwaar/vies worden, maar de sfeer leed er nooit onder.’
Welke werkzaamheden verricht je zoal tijdens deze onderhoudsperiode?
‘Die varieerden erg: schoonmaken, het opknappen van de condensoren van de AC rooms, repareren en opknappen van weerdichte deuren, de liftvloer vervangen, wasbakken vervangen, schuur- en verfwerk overal op en rond het schip, de waterfilters van de sterilisatiekamer vervangen en het installeren van speeltoestellen op dek 8. Dit werk is niet echt te vergelijken met mijn werk bij IHC. Op het typ- en muiswerk na ben ik bij IHC niet met mijn handen aan het werk en houd ik mij langdurig bezig met één ontwerp. Aan boord van de Africa Mercy ben ik overal op en in het schip bezig geweest aan een hele lijst van verschillende constructies en apparaten.’
Hoe zag een gemiddelde werkweek er voor jou uit?
‘We begonnen elke dag als projectteam met een ‘devotional’. Tijdens dit moment werd er een stukje uit de Bijbel gelezen, zongen we wat liederen en gaf iemand een kort praatje als les of ter bemoediging. Daarna vond de taakverdeling plaats en kon iedereen de status van zijn werk aangeven aan de projectleider. Na gebed begonnen we dan onze dag en gingen we vaak uiteen in teams van twee of drie. Als een taak was afgerond kon je naar de projectleider, die meer dan genoeg andere zaken had openstaan die opgepakt konden worden. Zo bleven we goed bezig. De werkdag eindige om 17:00 uur. Het kwam vaak voor dat tussen de bekende taken door er andere zaken opgepakt moesten worden met meer prioriteit (verzoeken van andere afdelingen of ontdekte afwijkingen/beschadigingen). Zo konden sommige dagen anders uitpakken dan verwacht. Iets wat ik wel wennen vond in het begin.’
In wat voor team werkte je?
‘Het hele projectteam kon bestaan uit zo’n 20-25 man. Er was één projectleider die de voortgang bewaakte en de lijst met taken beheerde. Vaak was er een aantal vakmannen (elektriciens, lassers) die de grote klussen kon oppakken. Deze werden ondersteund door een of twee andere projectleden, om samen de klus te klaren. Eigenlijk kwam het niet voor dat we alleen aan de slag moesten. We waren minimaal met twee personen bezig aan een klus. Ook met oog op veiligheid. Meestal bleven de tweetallen wel bij elkaar als ze eenmaal aan een klus waren begonnen. Wij als IHC’ers werden ook vaak bij elkaar gezet, wat natuurlijk erg leuk was!’
Wat vond je de leukste klus(sen)?
‘De leukste klussen vond ik juist die waar de meeste druk achter zat. Hierdoor voelde we ons extra gemotiveerd en eenmaal afgerond was de dankbaarheid enorm. Ook het enthousiasme om afgeronde kleine klussen was enorm, wat voor mij als nuchtere Hollandere echt een eyeopener was. Maar de leukste klus was toch wel het werken aan de speelplaats buiten op dek 8, afgelopen zomer. Deze kon, eenmaal klaar, gebruikt worden door de kinderen die aan boord wonen. Om de toestellen op de juiste plek te krijgen was nog een behoorlijke uitdaging. Maar eenmaal in de afrondingsfase zagen we dat de kinderen erg nieuwsgierig werden (en sommige volwassenen ook) en steeds vaker de ‘voortgang kwamen controleren’. Dit was erg leuk om te zien. Jammer genoeg was ik weer van boord toen de officiële opening van de speelplaats plaatsvond. Het enthousiasme gaf altijd een boost om het geheel mooi af te maken.’
Had je naast je werk ook tijd voor ontspanning?
‘Ja, de meeste avonden waren we vrij. Als we moe waren van een drukke werkdag deden we weinig. Meestal nog een bakkie koffie, wat kletsen en naar bed. In de weekenden trokken we er vaak op uit. Met name op Gran Canaria was de omgeving ideaal om erop uit te trekken. We hebben weleens een auto gehuurd om de omgeving te verkennen, te wandelen etc. Dit waren altijd erg leuke momenten!’
Kwam het leven aan boord overeen met de verwachtingen die je van tevoren had?
‘Omdat ik zelf bij een scheepsbouwbedrijf vandaan kom had ik een bepaald beeld gevormd van shipyards. Vele uren maken, overuren en weekenden doorwerken etc. Ik had niet verwacht dat er nog zoveel ‘leven’ aan boord zou zijn om Shipyard heen. Er waren nog steeds mogelijkheden om samen naar kerken te gaan, om in de weekenden erop uit te trekken, koffiemomenten, muzikale avonden etc. En eenmaal aan boord waren de vrijwilligers die voor langere tijd aan boord wonen erg open en nieuwsgierig naar ons als personen, waardoor er heel snel relaties opgebouwd konden worden. Door hun verhaal begreep ik wat voor werk zij doen en wat ervoor nodig is om dit te blijven doen. Met sommige van hen heb ik nog contact, praten we bij over henzelf en het schip. In die zin was mijn ervaring aan boord van de Africa Mercy boven verwachtingen!’
Hoe vond je het om met mensen uit allerlei landen en culturen samen te werken?
‘Fantastisch! Het is echt intrigerend om te zien hoe zoveel mensen aan boord samenwerken, terwijl ze uit veertig verschillende landen komen, ieder met zijn eigen cultuur en gewoontes. Om dit te zien en zelf mee te maken was erg gaaf! Dit betekende wel dat ik als Hollander een knop moest omzetten. Niet alles loopt zoals je het zelf zou willen. Om dat los te laten en dan samen met je internationale makker een taak af te ronden is een mooie ervaring! En ontnuchterend.’
Waaraan merk je aan boord dat Mercy Ships een christelijke organisatie is?
‘Vele mensen aan boord zijn christen en dat merk je snel in de gesprekken die je voert. Je merkt het in de houding van mensen en in de gehele sfeer. Het geeft echt een community gevoel. Daarnaast wordt elke dag met een (hierboven al genoemde) devotional gestart. Iets waar ik erg aan gehecht ben geraakt (en stiekem wel mis op kantoor). Ook worden er aanbiddingsdiensten gehouden en worden de informatieve avonden gestart met gebed en een aantal aanbiddingsliederen. Het was voor mij bemoedigend om te ervaren hoe open er over het geloof werd gepraat.’
Wat zijn je mooiste/leukste herinneringen van je tijd bij Mercy Ships (tot op heden)?
‘De donderdagochtend devotionals zullen mij altijd bij blijven. Tijdens deze ochtenden komen alle technische afdelingen (machine, deck, project) bij elkaar buiten op deck 7. Met de gitaren en djembés erbij zingen we een aantal liederen tot eer van God. Daarna wordt er een kleine meditatie gehouden door bijv. de kapitein. Kippenvel, elke keer weer! Verder heb ik aan boord de gewoonte opgebouwd om ’s avonds laat ‘stille tijd’ te houden. Even alles op een rijtje zetten, rust opzoeken, wat lezen en bidden. Dit deed ik elke keer buiten op deck 7. Stoeltje erbij en voeten op de reling terwijl ik op het water uitkeek (behalve als het schip in droogdok lag). Dit ben ik erg gaan waarderen elke keer als ik aan boord kwam. Verder was het bij het Starbucks-café op het schip ook altijd erg gezellig.’
Wat doet je elke keer terugkeren naar het schip?
‘Goeie vraag. In zowel 2017 en 2018 had ik niet de plannen om aan boord te gaan. Geen onwil natuurlijk, maar ik wilde andere IHC’ers voor laten gaan. Maar aangezien ik de vaste contactpersoon ben tussen Mercy Ships, de IHC Foundation en de IHC-participanten, komt de vraag altijd langs. En bij beide keren liep het aanmeldingsproces op zo’n manier dat ik altijd nog de kans kreeg om mij bij het gekozen team te voegen. Dus bij beide momenten moest ik wel ja zeggen. Voor 2019 heb ik nog geen plannen. In Afrika aan boord zou ik graag ook eens willen. Tot nu toe heb ik alleen via de verhalen aan boord en de video’s een beeld kunnen vormen van een werkperiode in Afrika. Om dit live mee te maken zou erg gaaf zijn. Ook omdat je dan ziet waar het werk tijdens Shipyard eigenlijk voor is.’
Zou je anderen aanraden om ook een tijdje aan boord te werken?
‘Natuurlijk! De ervaring aan boord van de Africa Mercy kan niet anders dan een impact op je maken (ik kan alleen maar spreken van een Africa Mercy in Shipyard, natuurlijk). Je krijg de kans om je handen vuil te maken voor een prachtig schip met een nog mooier doel. Om hoop en genezing te brengen aan de armsten van Afrika.’
[Interview: november 2018]
