Week 6: Wie help je wel, wie help je niet?
Ga naar de pagina van Mercy Ships HollandHet is niet allemaal rozengeur en maneschijn.. we zijn hier met een gigantisch schip hulp aan het verlenen maar hoe je het ook went of keert, humanitaire hulp blijft een ontzettend ingewikkeld iets. De laatste tijd heb ik daardoor veel nagedacht over 2 onderwerpen die voor mij een lastig zijn. Vandaag schrijf ik over één van de twee en volgende week de ander, want inmiddels kennen jullie me, anders wordt het een veel te lang verhaal 😉
Wie help je wel, wie help je niet? Dat is een enorm lastige vraag waar we als crew vaak op straat mee worden geconfronteerd. Het is al een aantal keer voorgekomen dat ik in Freetown ben en dat er mensen naar je toe komen en vragen of Mercy Ships hen kan helpen. Soms met duidelijk zichtbare, heftige aandoeningen.
Eén zo’n moment zal me nog wel even bijblijven. Ik zat met twee anderen in een kéké en we stonden vast in het drukke verkeer. Aan de andere kant van de drukke weg stond een vrouw. Ze had aan aandoening waardoor ze niet meer rechtop kon staan. Ze liep letterlijk op handen en voeten en moest als het ware kruipen om vooruit te komen. Ze zag drie witte mensen in een kéké en mensen om haar heen begonnen te roepen dat we van Mercy ships waren. (Er zijn in dit land niet echt toeristen, dus vrijwel alle witte mensen zijn hier namens een hulp organisatie). De vrouw keek hoopvol op en probeerde over de drukke weg naar ons toe te komen, maar dit lukte haar niet op tijd voordat de kéké weer door moest rijden.
Maar wat doe je dan? De wachtlijst is overvol, er staan meer dan 1000 operaties gepland, maar we kunnen lang niet iedereen helpen. Al maanden van te voren gaat er een team naar het land om patiënten te screenen. Die screening is nu voltooid en mensen die niet op de lijst staan maken simpelweg geen kans meer.
Vrijwel direct bij aankomst hebben we hier al informatie over gekregen vanuit Mercy ships, soms staan mensen namelijk ook hier bij de gate te posten om een glimp van het schip op te vangen en aan alle uitgaande mensen te vragen of ze geholpen kunnen worden. Toen ze dit tijdens de introductie vertelden dacht ik dat het wel mee zou vallen maar het is nu al wel een heel aantal keren voorgekomen dat mensen op je afkomen. Het enige wat we dan kunnen zeggen is dat de screening al is afgerond en dat we ze niet kunnen helpen. Er wordt dan vaak gebed aangeboden, maar daarna blijven mensen achter en moeten ze zonder de hoop weer terug naar hun dagelijkse leven.
Een tijd terug ben ik met twee andere verpleegkundigen in het kinderziekenhuis hier in de buurt geweest. Via via had een van hen daar een contactpersoon en kregen we een rondleiding. Ik heb in Suriname en Kenia al veel gezien, maar dit ziekenhuis was nog een stuk heftiger om te zien dan wat ik tot nu toe al gezien had, misschien wel vooral omdat het verschil tussen dit schip en dat ziekenhuis zo groot is.
Ik ga geen uitgebreide beschrijving van het ziekenhuis geven, want woorden kunnen het niet goed beschrijven. Maar wat ik zag is dat ze daar met man en macht werken om zo veel mogelijk werk te verrichten en zo veel mogelijk patiënten te helpen. Maar zonder materiaal, mankracht en kennis lijkt het onbegonnen werk. Verpleegkundigen werken daar voor omgerekend 15 dollar. We vroegen nog of dit per dag of per week was, maar het bleek per maand te zijn. Ze komen vaak van ver weg en nemen dan een kéké heen en terug naar werk, elke rit kost omgerekend 1 dollar. Reken dan maar uit hoe veel ze overhouden..
De verpleegkundige die ons begeleide liet trots de röntgenruimte zien en de plek waar de defibrillator stond. Helaas was het röntgenapparaat stuk en wist het personeel niet hoe de defibrillator werkte..
Het ziekenhuis ligt naast het ziekenhuis voor zwangere vrouwen. Hierdoor is de afdeling voor te vroeg geboren baby’s een van de grootste afdelingen.
Nu hoor ik natuurlijk vaak verhalen van mijn moeder, die op de neonatologie werkt.. Waar in Nederland moeders en baby’s een kraamsuite hebben met alles er op en eraan liggen er hier 3 baby’s in één bedje en één lag op een weegschaal, bij gebrek aan nog een wiegje. De pas bevallen moeders verblijven in een andere ruimte, waar ook bedden staan. Met 2 tot 3 kraamvrouwen in één bed, elke keer als je kind borstvoeding nodig heeft wordt je geroepen en mag je in het halletje op een krukje je kind voeden.
Niet gek dus dat artsen en verpleegkundigen die ons zagen probeerden om hun patiënten naar ons door te verwijzen. Je ziet hoe hard ze werken en hoe graag ze deze patiënten willen helpen maar dat ze vaak gewoonweg machteloos staan. Maar helaas moesten we ook tegen hen zeggen dat we deze patiënten niet kunnen helpen, we hebben geen spoedeisende hulp en zijn geen ‘gewoon’ ziekenhuis waar mensen zomaar kunnen komen, we helpen echt alleen de mensen die van te voren gescreent zijn en op de lijst staan.
Dat brengt meteen een ander lastig punt mee. Mercy ships helpt namelijk voornamelijk ‘relatief gezonde’ patiënten. Het schip is hier 10 maanden en de volledige behandeling van de patiënten moet dus binnen deze 10 maanden vallen. Patiënten met kwaadaardige tumoren of bepaalde andere aandoeningen die een operatie heel moeilijk maken worden dan dus ook niet geholpen. Stel dat er namelijk een operatie wordt uitgevoerd om iemand van zijn tumor af te helpen, maar uiteindelijk verspreid de kanker, dan kan Mercy ships geen chemotherapie of bestraling bieden, en in het land zelf zijn de opties hiervoor ook niet aanwezig.
Dat maakt het wel lastig. In het kinderziekenhuis zag ik kinderen die er veel erger aan toe waren dan de kinderen die ik hier op mijn afdeling zie. Ik begon te twijfelen of we wel het goede aan het doen zijn. Moeten we niet nu inspringen en deze acuut zieke patiënten helpen? Want als we niet ingrijpen dan overlijden deze patiënten misschien wel!
Maar dat kunnen we niet doen, dat is een totaal andere tak van zorg en niet het doel van Mercy ships. En daarbij is het helaas dweilen met de kraan open…
Mercy ships helpt misschien niet de acuut zieke mensen, maar wel de mensen die nog jaren lang profijt hebben van hun operatie. Patiënten die al jaren met een probleem liepen krijgen weer hoop op een beter leven. Waar het in Nederland vaak best mogelijk is om met bepaalde aandoeningen te leven is dat hier anders. Vrijwel al het werk dat mensen doen is fysiek, de een is landbouwer, de ander visser of havenmedewerker. Een dag wegblijven van werk betekend een dag niet betaald worden. En dat maakt de operaties, hoe klein ze soms ook lijken in vergelijking tot sommige anderen, toch levensveranderend.
Er zijn twee dingen die mij weer hernieuwde motivatie gaven. We hadden een les van dr. Gary Parker (de chirurg die al meer dan 30 jaar hier werkt). Hij besloot zijn les met de uitspraak: We can not change the world, but we can change 1 persons world, and then te next, and then the next..
Vooral het ‘and then the next, and then the next’ sprak me hierin aan. Want elke patiënt die hier over de loopplank komt krijgt weer hernieuwde hoop. Al helpen we lang niet iedereen, elke patiënt die we wél helpen is er één.
Het tweede wat me motiveerde is het verhaal van Coumba, dit keken we samen voordat de avonddienst begon. Het is een verhaal over een vrouw die door Mercy ships geholpen is in Senegal vorig jaar. Niet mijn patiënt dus, maar wel een verhaal dat op alle vlakken te vergelijken is met de patiënten die ik hier op mijn afdeling zie. De patiënten hier zijn nog maar net geopereerd en zijn nog lang niet waar ze moeten zijn, er zal nog een zwaar traject met therapie en behandeling volgen en het resultaat is nog niet te zien. Maar het verhaal van Coumba liet me zien waar deze operaties uiteindelijk toe leiden!
Wil je een beetje een beeld krijgen van wat voor patiënten ik op mijn afdeling zie, bekijk dan vooral het filmpje over Coumba’s verhaal: https://www.youtube.com/watch?v=GPyoYpjF34I
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!
Wat een moeilijke keuzes waarvoor je staat, Boukje! Veel wijsheid en geestkracht toegewenst om te doen wat je wilt en kunt doen.
Lieve Boukje, wat een indringend verhaal. En wat een moeilijke keuzes. Het lijkt me heel lastig om iedere keer weer zoveel mensen te zien die je niet kunt helpen. Maar wat mooi dat je zoveel kunt betekenen voor 1 persoon en de daaropvolgende en die daarna. Wat zijn er dan al ontzettend veel levens veranderd. En wat mooi dat jij daar een onderdeel van uit mag maken! Veel liefs vanuit Drachten!
Wat heftig zeg. Ik had er niet bij stilgestaan dat je natuurlijk ook veel mensen niet kan helpen. Maar alleen maar respect voor het werk wat jullie daar doen hoor.
Lieve Boukje, wat een moeilijke situatie is dat, dat je eigenlijk te veel mensen ziet die je zou willen helpen, maar dat het gewoon niet mogelijk is. Goed om je vast te houden dat je vooral doet wat mogelijk is. Liefs Els
Tjonge ja Boukje, lijkt mij ook erg moeilijk en verdrietig dat je niet alle mensen kunt helpen….ontroerend geschreven en ontroerend filmpje van Couma😥
Boukje, wat heb je een moeilijke situatie mooi beschreven. Liefs mama
Echt heftig om te lezen, maar wel mooi hoe je het een plek kan geven. Hopelijk bied het ook hoop voor verbetering van het ziekenhuis in de toekomst.