Da Luz; een achternaam van Portugese oorsprong wat ‘van het Licht’ betekent. Luiza da Luz mag deze naam dragen en is de afgelopen jaren op zoek gegaan naar het licht in haar werk. Luiza’s nieuwe functie als inkoper bij Mercy Ships lijkt een antwoord te zijn op deze zoektocht. We nemen u mee op haar ontdekkingsreis.
‘Ik ben geboren en getogen in Rotterdam, en woon er samen met mijn tweejarige dochtertje. Ze begint net als mij een echte citygirl te worden. Mijn ouders wonen vijf minuten bij mij vandaan. Ik zou nu nog niet uit de stad vertrekken, want vanwege hun hoge leeftijd blijf ik het liefst bij hen in de buurt. Maar hoe ouder ik wordt hoe meer ik er over nadenk om uit de stad te gaan; weg uit de drukte en naar een rustigere omgeving met mijn dochter.’
Een beginnende zoektocht
‘Het is door een samenloop van omstandigheden dat ik nu bij Mercy Ships werk. Twintig jaar heb ik in de internationale handel in levensmiddelen gewerkt. De laatste jaren ben ik echt gaan zoeken naar wat voor werk bij me past. Zo ging ik meer richting werken voor de overheid denken om meer maatschappelijk betrokken te zijn. Ergens waar ik meer impact heb en waar ik ook daadwerkelijk een verschil maak.
‘Bij de ziekenhuizen zocht ik een inkoopfunctie, daarom ben ik ook zes maanden geleden een opleiding begonnen om echt voor de overheid te kunnen inkopen. Vorig jaar raakte ik mijn baan kwijt vanwege Corona. Ik was accountmanager voor cruiseschepen en door Covid-19 lag de hele branche op zijn kop.’’
‘Vaak is er op de kleinere plekken geen gezondheidszorg. Eens in de zoveel tijd komt een arts, verpleger of vroedvrouw langs en daar houdt het bij op.’
‘De werkzaamheden hielden voor mij op en dit versterkte mijn zoektocht. Toen ik de vacature van Mercy Ships tegenkwam, moest ik beslissen of ik inderdaad verder ging met de overheid of toch weer richting de internationale handel. Na me in Mercy Ships te verdiepen, ontdekte ik de missie van de organisatie. De missie vind ik erg mooi en het sluit erg bij mij aan. Eveneens sprak het mij aan dat de schepen in Afrika werken; waar mijn roots liggen. Daarbij vond ik het super fascinerend dat mensen dit werk op vrijwillige basis doen en dat alles daarop draait.’
‘Ik ben geen verpleegkundige of arts; op dat vlak kan ik niets veranderen. Afgelopen jaar reflecteerde ik over wat ik leuk vind en wat ik kan. Wat echt een kracht van mij is, is het organiseren: materialen van A naar B brengen en zorgen dat het er op tijd is. Nu kan ik dat doen voor vrijwilligers van Mercy Ships die levensveranderend werk in Afrika kunnen doen. Hierdoor kan ik ze versterken en ondersteunen en is bij mij het cirkeltje rond. Van dit soort werk word ik blij!’
‘God heeft hier ook een hand in gehad. Hij laat je toch weer de weg zien.’
Een emotioneel antwoord
‘Ik ben al vaker ergens begonnen en dan ben ik heel onrustig. Er komt dan veel informatie op mij af en ik moet mijn plek nog vinden. Bij Mercy Ships voelde het heel anders. Het is goed hier en ik ben nu niet aan het zoeken. Mijn zoektocht lijkt inderdaad beantwoord. Ik zocht werk dat mij voldoening zou geven en nu doe ik werk dat ik eigenlijk al jarenlang heb gedaan, maar op een andere manier.’
‘Het is gewoon heel gek. Meer dan een jaar geleden zat ik nog met zo’n brij in mijn hoofd. Wat wil ik? Hoe ga ik dat richting geven? En dan opeens vindt je iets wat alles combineert. Je hebt van alles meegemaakt, maar God heeft hier ook een hand in gehad. Hij laat je toch weer de weg zien. Dit antwoord had ik niet zelf bedacht. Daar word ik wel heel emotioneel van.’
‘Dan blijkt ineens dat het kind een verkeerde injectie heeft gekregen en daaraan is overleden. Dat is hartverscheurend.’
Al eerder vertelde Luiza over haar Afrikaanse roots; ze is van Kaapverdische origine en kent de chirurgische nood van deze wereld, waar Mercy Ships tegen strijdt, van dichtbij. Luiza geeft ons uit haar eigen ervaring nog een kleine blik op de zorg in Kaapverdië; een eilandengroep ten westen van het Afrikaanse continent.
Een gebrek
‘Mijn ouders emigreerden in hun jonge jaren van Kaapverdië naar Nederland. Doordat zij van de eilanden komen, heb ik een hele warme band met Kaapverdië en we hebben die band gelukkig ook vastgehouden. We gingen altijd naar Kaapverdië op vakantie. Van kinds af aan heb ik het land zien veranderen.’
‘Vanuit de tijd die ik in Kaapverdië heb doorgebracht en door verhalen in mijn omgeving, weet ik dat de gezondheidszorg daar in slechte staat is. Op de eilanden is geldgebrek en een groot tekort aan goed opgeleid medisch personeel. De zorg is verre van optimaal en voor veel mensen niet bereikbaar en betaalbaar.’
‘Kaapverdië heeft 10 verschillende eilanden en niet elk dorpje of eiland beschikt over alle middelen. Vaak is er op de kleinere plekken op de eilanden geen gezondheidszorg. Als er een medisch probleem is, dan moeten de mensen al snel naar een groter dorp, een ander eiland of voor operaties zelfs naar het buitenland. Langzamerhand komen er wel meer mogelijkheden, las ik pas. De eerste lichting artsen aan de Universiteit van Kaapverdië is onlangs afgestudeerd, dat is ontzettend hoopgevend. Maar er blijft nog zoveel werk te doen.’
Een Kaapverdisch ziekenhuis
‘Een van de meest schrijnende dingen die ik meemaakte is een overlijdensgeval van een kindje. In het dorp waar ik was, werd een kind thuis onwel en naar het ziekenhuis gebracht. Het medisch personeel ondernam actie, maar vaak krijgen mensen geen duidelijkheid over wat er precies gebeurt in het ziekenhuis. Uiteindelijk bleek dat het kindje een verkeerde injectie had gekregen en dat ze daar aan is overleden. Dat is gewoon hartverscheurend. Of je het kindje kent of niet. Het hele dorp is dan in rep en roer. Dat verhaal blijft altijd bij me hangen.
‘Hij vroeg of er iemand kon komen. Het personeel antwoordde: Wie denk je dat je bent? We zijn niet in Nederland daar hebben we geen tijd voor.’
‘Vroeger bezocht onze familie vaak een vrouw die op een gegeven moment voor behandeling naar Portugal moest. Voordat haar reis kon plaatsvinden is ze overleden. Het bleek uiteindelijk kanker te zijn. Toen dacht ik: Hoe zou dit afgelopen zijn met betere controle en een eerdere constatering? Had ze dan misschien nog geleefd? Ze heeft jonge kindjes achtergelaten die nog niet eens tien jaar waren. Dat doet nu nog steeds pijn.’
‘Ik heb het ziekenhuis op de eilanden altijd vermeden. Als ik als klein meisje ziek was, wilden mijn ouders mij wel meenemen naar het ziekenhuis, dan zei ik snel dat ik beter was. Zo erg vermeed ik die plek. Ik heb het ook meegemaakt met mijn oom, die een keer ernstig ziek werd. Hij kwam in het ziekenhuis op de eilanden terecht. Terwijl hij daar in een ziekenhuisbed lag, vroeg hij of er iemand naar hem toe kon komen. Het personeel antwoordde: Wie denk je dat je bent? We zijn niet in Nederland, daar hebben we geen tijd voor.’
Een urgente oplossing
‘Op het moment dat je een slecht uitgerust ziekenhuis hebt, gaat het gewoon vaak mis. Er zijn wel Kaapverdiërs die goed opgeleid worden; alleen blijven zij vaak werken in het land waar ze hun opleiding doen zoals in Brazilië, het Verenigd Koninkrijk, Portugal of andere Europese landen. Als ze dan na hun opleiding wel naar de eilanden terugkomen, beschikken ze vaak niet over de juiste middelen of de ervaring die nodig is om daar te kunnen werken.’
‘Er is nog heel veel te winnen op medisch gebied in Afrika. Dat maakt het voor mij ook mooi wat Mercy Ships doet: zorg toegankelijk maken voor mensen die hier normaal geen toegang toe hebben. Ook het chirurgische onderdeel vind ik mooi. Met het schip komt de chirurg nu naar de mensen toe. Naast de chirurg brengt Mercy Ships ook de materialen mee en de zalen op het schip; het complete plaatje.’
